Jurgen Ingels is in België een van de rolmodellen van het ondernemerschap. De West-Vlaming is de drijvende kracht achter Clear2Pay, het pioniersbedrijf in fintech, en zetelt vandaag in de raad van bestuur van legio andere ondernemingen. Bloovi schrijfster Magali De Reu zat met hem samen, en legde hem het vuur aan de schenen over ondernemerschap, investeringen en fintech.
Natuurlijke nieuwsgierigheid van een pionier met impact
In tegenstelling tot andere ondernemers die ik eerder al interviewde, is Ingels allesbehalve iemand die focus naar voor schuift als succesgeheim. “Ik heb me altijd al verzet om slechts één ding tegelijk te doen”, geeft hij aan. “Dat merkte ik toen ik mijn carrière startte bij het toenmalige Gemeentekrediet (later Dexia, nvdr). Daar deed ik steeds verschillende dingen tegelijk. Noem het een gebrek aan focus, maar ik kon lessen uit de ene bezigheid gebruiken voor de andere. Mijn ervaring leert dan ook dat je zo sneller kunt groeien door de grotere hoeveelheid kennis die je wint. En dat is volgens mij wat focus écht inhoudt. Wist je dat de nood om meerdere dingen tegelijk te doen ook de reden is dat ik nooit CEO ben geweest in de bedrijven waarbij ik betrokken was? Want als CEO kun je enkel goed zijn in je vak als je je op je eigen bedrijf richt. En daar was ik me van bewust, wat achteraf een goede zaak bleek. Volgens mij moeten meer ondernemers hun ego aan de kant schuiven om het groter doel van hun bedrijf na te jagen.”
Het realiseren van je idee en daarmee impact hebben - dus niet geld verdienen, dat is een beetje als een rockstar zijn
Ingels’ passie en drukke agenda zijn opmerkelijk, wat hij zelf toewijst aan een natuurlijke nieuwsgierigheid. Misschien is dat zelfs de bestaansreden van Clear2Pay. “Mijn werk bij de bank deed me beseffen dat betalingsverkeer extreem verouderd en ongestructureerd was”, steekt hij van wal. “Ik was benieuwd naar de reden waarom het zolang duurde om geld van Brussel naar Amerika te sturen. Aan de basis lagen de verschillende silo’s binnen een bankorganisatie, waarbij elke afdeling hetzelfde deed maar dan met een andere technologie. Met Clear2Pay zag ik een opportuniteit om alle verticale silo’s onder te brengen in een horizontale betaaltechnologie. Pas op, mensen keken me raar aan toen ik mijn idee - toen enkel uitgetekend op een bierviltje - uit de doeken deed. Ik ben daar misschien wel atypisch in: als mijn omgeving me vertelt dat ik iets niet mag doen, onderzoek ik of hun punt kan kloppen. Als dat niet het geval is, dan heb ik net méér zin om het wel uit te voeren. In de jaren 2000 was dat ook niet zo vanzelfsprekend - ik heb letterlijk aan mijn vrienden op café gevraagd of ik geld kon lenen. Ik was dus verplicht om bij de typische Friends & Family langs te gaan. Erg vond ik dat niet - ik was gebrand om mijn idee van silo’s te doorbreken naar de praktijk te brengen. Die motivatie heeft me trouwens altijd overeind gehouden. Ik was gewoon veel te nieuwsgierig om mijn ondernemersplannen aan de kant te schuiven. Wanneer ik nu terugkijk op het traject van ons bedrijf, de obstakels die we tijdens financiële crisis hebben overwonnen en de cultuur die we daar hebben neergepoot - dan voel ik een enorme trots. Het realiseren van je idee en daarmee impact hebben - dus niet geld verdienen, dat is de grootste voldoening die je kunt ervaren. Voor mij voelde dat alles aan alsof ik een rockstar was die voor het eerst zijn liedje op de radio hoorde tijdens fileleed. Ik ben er verdomd trots op dat Clear2Pay een pionier was. Eentje die niet alleen mee aan de wieg stond van fintech, maar ook ondernemerschap mee heeft gedemocratiseerd. Anno 2017 is het veel eenvoudiger om een bedrijf uit te bouwen. Dat geeft hoop.”
Driedubbele link tussen exits, tijdsreductie en scale-ups
“Tegelijk leeft het gros van de ondernemers in pure luxe”, laat Ingels de keerzijde van de medaille zien. “Ondernemers worden dikwijls gepamperd, en dat werkt mij wel op de zenuwen. Het is niet omdat een incubator jou aanvaardt of een investeerder geld toesteekt, je de loftrompet mag schallen. Succes meet je aan de hand van de rendabiliteit van je onderneming, of bij het verkopen ervan. Omar Mohout geeft dikwijls de statistieken vrij van opgehaalde investeringen, maar dan denk ik telkens: ‘waarom kijken we niet meer naar de rentabiliteit van een bedrijf? Je moet eens kijken naar het aantal starters die rendabel zijn. Het Belgisch ecosysteem dreigt te evolueren naar een piramidespel. Het blijft allemaal duren zolang er geld beschikbaar is, maar plots zal alles in elkaar storten. Bedrijven die dan veel cash nodig hebben en niet rendabel zijn, zullen dan snel in de problemen komen. Ik vrees dus dat, als de waarderingen en de beurs zakken, er heel wat start-ups het onderspit zullen delven. Momenteel is er eenvoudigweg te veel geld in omloop, waardoor het moeilijk is om in de starterswereld het kaf van het koren te scheiden.”
Het is aan serie-ondernemers om terug te geven aan het ecosysteem, via geld én tijdreductie
Toch wel straffe statements, zeker voor een ondernemer die - met zijn investeringsfondsen Smartfin Ventures en Smartfin Capital - afgelopen jaren flink wat bedragen pompte in start-ups en scale-ups. “Ik vind dat echte ondernemers de winst van hun exit gewoon opnieuw in andere bedrijven moeten steken”, benadrukt hij. “Het is aan serie-ondernemers om impact te creëren door terug te geven aan het ecosysteem. En daar is niet alleen geld, maar ook tijdreductie mee gemoeid.”
Eerder al vertelde Ingels aan Bloovi dat de tijdsfactor een onmisbaar aspect is om de zogeheten second generation entrepreneurs voort te spuien. Zoals hij zelf aangeeft: ondernemers die hun eerste of tweede bedrijf al hebben verkocht, en nu andere bedrijfjes mee op de rails zetten. “En het reikt verder dan geld - niet alleen kapitaal, maar ook praktische ervaring en lessons learned implementeer ik in die nieuwe bedrijven”, licht hij toe. “Dat doe ik bij Silverfin, Guardsquare, Trendminer en ik zal je zeggen: zij presteren systematisch beter dan gemiddeld. Ik geloof ook oprecht dat zij nog hoge ogen zullen gooien. Het zijn bedrijfjes die effectief versneld durven te groeien. Per slot van rekening was dat de Clear2Pay-strategie: we wilden geen organische groei realiseren, voor ons moesten de dingen sneller gaan. Zo hebben we bedrijven uit de sector overgenomen - en dat over de landsgrenzen heen. Vandaag zet een start-up bij de internationalisering lokaal talent in een nieuw kantoor. En het duurt meestal heel lang om daar personeel en klanten te vinden. Als je bestaande spelers overneemt, dan heb je meteen referenties. Dat is opnieuw tijdsreductie in functie van snelle groei. Zo’n mentaliteit wil ik écht in het systeem van tal van start-ups krijgen. Want momenteel zijn we daar iets te conservatief in. Op zich geen ramp, maar Belgen weten wat er gebeurt met toonaangevende rolmodellen die met hun kop boven het maïsveld uitsteken: ze worden door de massa een kopje kleiner gemaakt. De kunst bestaat er net in om je daar als onderneming geen bal van aan te trekken. Kijk naar Showpad, dat bedrijf bevindt zich in een brutale markt en toch gaat het ervoor.”
"De start-up hype verdwijnt langzamerhand, nu moeten we die spelers naar de scale-up fase helpen"
Ingels stelt dat, ondanks de onfortuinlijke jaloezie die er soms heerst, ondernemerschap eindelijk gedemocratiseerd is. “Dat is het leuke aan het tijdperk waarin we leven,” lacht hij, “er mag dan wel jaloezie zijn, maar iedereen kan een papier pakken en een plan uittekenen. De hype van starters is dan ook langzamerhand gepasseerd, maar nu moeten we die kleine spelers naar de scale-up fase helpen en hen helpen uitgroeien tot echte wereldspelers.”
Daarvoor steekt Ingels - die ook eerder met onder andere Wim De Waele Startups.be (de vzw die het aanspreekpunt is voor startende ondernemers, nvdr) uit de grond stampte - zijn schouders onder Scale-Ups.eu. “Dat is wederom die tijdreductie”, herhaalt hij. Als groeiende ondernemer kun je nooit zeker zijn van je succes. Maar je kunt je slaagkansen wel vergroten door kennis en ervaring van ervaren ondernemers te krijgen.”
Doen waar we goed in zijn
De Belgische start-ups en scale-ups van vandaag zijn actief in een waaier van sectoren. Dat ons land eerder uitblinkt in B2B dan B2C is geen geheim meer. Dat we van bepaalde sectoren meer kaas hebben gegeten dan andere evenmin. “We moeten ons meer focussen op onze sterktes”, zegt Ingels. “Als regio zijn we te versnipperd. Als iedereen iets apart gaat doen, dan komen we nooit tot een embedded ecosysteem. Momenteel willen we in alles de beste zijn. Dat pijnpunt is te wijten aan het onderwijs, dat mensen opleidt om alsmaar beter te worden in hun zwaktes. Wie thuiskomt met twee negens en één zes, krijgt waarschijnlijk te horen hoe hij die zes kan opkrikken. Pas als we komaf maken met die mentaliteit, dan gaan we potten breken."
Fintech was er altijd al, maar wordt pas nu duidelijk gedefinieerd
Op niveau van fintech, de industrie waarin Ingels de kneepjes van het vak kent, gooit on land alvast hoge ogen. Opvallend is dat de Europese VC deals gedurende de eerste helft van 2017 een dip kenden, met fintech als uitzondering. “Fintech was er altijd al, alleen wordt het pas nu duidelijk gedefinieerd”, meent Ingels. “De reden dat de sector nu echt boomt, schrijf ik toe aan twee fenomenen. Vandaag is het sexy om in fintech actief te zijn. Maar de voornaamste oorzaak is de reële vraag uit de bancaire sector. Die staat fors onder druk, nu de rentemarges zijn verkleind en klanteisen over onder andere real-time controle veel strenger zijn. Start-ups bezitten vooral technologische kennis, terwijl grote financiële instellingen weten hoe de regelgeving in elkaar steekt. Als de eerste groep de tweede enablet, dan zie ik écht vooruitgang. Noem me een pessimist, maar de zestigtal fintechbedrijven zouden er eigenlijk tweehonderd moeten zijn. En dat kan dus enkel als ons land haar pijlen richt op haar sterktes - waar fintech mogelijk de voornaamste is. Aan de kennis van ons land zal het niet liggen: Brussel is een echte fintech hub die blaakt van know-how over backoffice en infrastructuur."
"Het is tijd om daar gebruik van te maken, en je weet het: dat kan enkel als bedrijven zichzelf ontpoppen tot wereldspelers. Ik probeer daar alvast mijn duit in het zakje te doen.”